ЈАТКА КОМПАНИ
Потомците на мајсторот од слаткарската работилница ИНЗАП Ѓоре Петрески – Саботко, синовите Диме и Валентин, ги следат стапките на татко им во производството на локум, црна алва и мента бонбони во фирмата Јатка компани. “Златната ракавица”, занаетот, што им го пренесол покојниот Саботко, вредно и умешно го надградуваат, обезбедувајќи егзистенција на семјствата без да бидат товар на државата. Квалитетот е препознатлив знак на децата на Саботко.
Помладиот, Диме, вели дека татко му бил шеф на производството во ИНЗАП преку 30 години.
– Во средината на деведесеттите, со приватизацијата, почнавме скромно производство, оти студирав во Скопје. Работеа татко ми и брат ми. Со смртта на татко ми, влегов со брат ми и добро го продолжуваме бизнисот за пристоен живот – објаснува Диме.
Се носат со сé посериозната конкуренција со сознанијата за консумирање на слатките задоволства на традиционалните фамилии за пости и за други денови, кога е адет облажување со локум, црна алва, а бабите на внучињата секогаш им чуваат скриени некаде во долапите од меките мента бели бонбони. Не менуваат ништо. Работат како во времето кога татко им го учел занаетот, како што се работело во ИНЗАП. И локумот се создава како пред сто години, само што смесата се меша со миксер, а не рачно.
– Организирани сме сами, од набавка на шеќер, до транспорт. Сé е на наш грб. Нема тајна формула за локумот или алвата. Бонбоните се покомплицирани, зашто, и лете, и зиме, се прават на 40 степени. Занаетот веќе е рутина и не затајува. Само неискусните мерат, премеруваат од материјалите, додаваат, одземаат, ги зголемуваат температурите и прават триста марифети да го погодат локумот. Искусни сме и со внимателност држиме до квалитетот. Не е точно дека крушевските мајстори прават поквалитетен локум. Само цените се повисоки, поради поголемото количество орев. Битни се односите на оревот во смесата. Во Крушево има туристи со подлабок џеб, кои можат да купуваат. Тоа е “рецептот” за гласот што го бие крушевскиот локум. Па, е и прашање на вкус. За локум треба шеќер, вода, нишесте и лимонтус. И добар казан и добар мајстор. Квалитетот и кај нас не е подолу. Можеби е и повисок заради традицијата и рутината. Исто е и со црната алва. Ако се совлада еднаш, тогаш муштериите се множат. Шеќер, вода, брашно, кикиритка, орев, што ќе ставиме, тоа ќе биде – кажува Диме.
Децата на Саботко се ориентираат на бонбоните бела мента, а локумот помалку го носат во магацините на големо. Бонбончињата се барани во селата, во Кичево и Прилеп, каде има традиција.
Туркаат, Диме и Валентин, работејќи и како мајстори, и како возачи… Произведуваат според проценката за пласман и искуството во одредени периоди. Не очекуваат брз развој и ширење за кусо време, затоа што нема прогрес во дејноста. Работат на одржување на квалитетот. Така создале имиџ за препознавање и пробивање на пазарот. Размислуваат за перспективите, во очекување на подобар амбиент. Засега се движат не со брзи чекори, но сигурно газат, без ризик да зацапаат во долгови.
