Page 7 - Неделник Зенит број 650
P. 7
FEQTON 28 maj 2021 7
95 PISMENOSTA VO MARUL (2 DEL)
Pastirite Jankula i Krste gi doter- Tome Veljanovski koj `ivee vo pi{uva TOME VELJANOVSKI
ale utroto ovcite doma gi obavestile Geteborg vo [vedska, sobral zapisi
stopanite za nestanokot n augi~ite i za negovi potomstva vo Podmol i Prilep.
nivnoto zadremuvawe pod kameweto na i se}avawa i za pismenosta vo Raska`ale Damjanoski Riste, Jov-
Sadiwe. Ov~arite arnautski Jankula i negovoto rodno selo Marul. Vo
Krste imale nekoja sumlivost vo ~etvori- `elbata da ostanat so~uvani, ~eski Riste, Jov~eski Van|el, Jo{eski
cata ova~i indirektni u~esnici za nes- spomenite za periodot koga toj se Petre, vnuk od brat na Krste Nova~eski
tanokot na ugi~ite no {to se veli nevi- obrazuval, gi potkrepuva i so Jovan vnuk od sestra na Jankula od s.
den aramija e pogolem od kadija. Do{le i fotografii. Negovite bele{ki gi Marul dopolnile Jankuloski Ilo vnuk
zaptiite za ispituvawe na postarite no prenesuvame avtenti~no, odnosno od sin na Jankula, Mir~eski Kiro, Mir-
ni{to ne otkrile vo niv sumlivo za nes- ~eski @arko od Podmol, Taneski Krste i
tanokot na ugi~ite. onaka kako {to toj samiot gi Stoj~e od s. Marul.
pribele`uval, so site pravopisni i
Nekoj mora da gi plati ugi~ite ako ne Oroto Kucano
se otkrijat aramiite, {tetata }e treba gramati~ki propusti. vo Marul
da ja platat pastirite Jankula i Krste. Prethodno, na stranicite na
nedelnikot "Zenit" toj pi{uva{e za Istorijata za oroto Kucano e dolgo-
Po~nalo nedoverba pome|u niv dvaj- licata koi `ivotot go polo`ile za ve~na kulturna tradicija. Zapo~nala od
cata se obvinuvale eden so drug, do{lo tatkovinata, za `ivotot vo selata tragi~en nastan, so vremeto si dobilo
do polo{a rabota, raspravija i fizi~ka svoj epitet, zna~ewe. So vremeto se pret-
presmetka. Kako {to gi molzele ovcite Marul i Klepa~. vorilo vo golema kulturna veselba vo
na stragata se stepale so vedrata drve- ne{kata reka vo slu~aj od sekakov nena- igrano oro so svoi posebni taktovi. Ova
ni, smrekovi so mleko se naturile eden deen slu~aj od turskite zaptii i askerot. oro ne smo vo na{eto selo tuku se igra
so drug. Za taa nivna raspravija i fizi~- Jankula bil pomiluvan toa {to go napra- niz celata makedonska teritorija i pre-
ka presmetka, tepa~ka vesta, aber do{la vi so begstvoto go storil od strav za ne- neseno do celata zemjina topka do kade
do reonskiot komitet vo Prilep. goviot `ivot. Se doneslo odluka ~etir- ima makedonski narod i kulturni umet-
ite ugi~i da se platat po sekoja barana ni~ki dru{tva. Ova oro e ~isto makedon-
Edna ve~er od reonskoto sudstvo na cena od strana na o{tetenite stopani. sko oro i ne se igra kaj drugite balkanski
komitetot od Prilep za da se ispita Pari da se soberat od crkvite na sosed- nacionalnosti.
ovaa raspravija do{le vo Marul Stoj~e nite sela na Marul, od Podmol, Lopatica,
Mula, Riste Juruko, veljan Damjanoski Bon~e, [tavica, Malo Ruvci, zela u~est- Od najrano vreme, mo`i od pagansko
Marulec preselen vo Prilep nekoj od vo i na{ata selska crkva. Ostatokot doba ili pak od po~etokot na hristijan-
Damevci od [tavica id r. Jankula dvajca pari ako treba }e nadoknadi Esnafskiot stvoto vo zimnite denovi posle Sv.
go zele podmi{ka i go nosele pored ogra- od Prilep. Nikola do denot Vodici, Bogojavlenie
data na begot Jusuf zelenpa{a vo Sredna Vodokrst se organizirale grupi, dru{tva
reka za vo vodenicata na dolniot kraj na Od strav za nenapla}awe za ugi~ite od ma{ki pol naoble~eni maskirani so
ogradata za da go soslu{aat za slu~ajot mo`no e vlastite }e gi aktiviraat kanat- ko`uvci, kapi, {alovi, narakvici sli~ni
so nestanokot so ugi~ite. Jankula go larskite ubijci Islamovci Pardijovci
fatilo strav od nekakvo ubistvo nad kako Vev~anskiot karneval za razlika
nego i samo {to go fatile pat~eto pokraj }e pravat zasedi na U{ite, Me~koec, od nego ovie grupi naoru`ani so ubistve-
ogradata od Jusuf na gorniot kraj Jankula Sliva, Skala monski preslap }e ubivaat ni orudija sabji, bajoneti, vili, lopati,
so seta sila se oslobodil, ripnal preku nevini hristijani. Za kratko vreme pa- sekiri itn. so zapaleni fakeli, na sebe
yidot vo ogradata, po~nal da bega nakaj rite bile sobrani i po tajni kanali mu naobeseni yvonci, klopotarci, praporci
dvorot na begot Jusuf zelenpa{a. bile isplateni na o{tetenite stopani za odele hrabro bez strav vo no}no vreme za
ugi~ite. Isto taka i Zdraveski Krste bil da napravat sredba so ista takva babar-
^lenovite na sudstvoto iznenadeni osloboden od reonskoto sudstvo. ska grupa, se tepale bez milost, se dode-
od reakcijata na Jankula frlile nekolku ka ne padni nekoja `rtva od grupite.
pi{tolski istreli vo vozduhot kako Jankula se vratil vo rodnoto Podmol,
predupreduvawe do Jankula. Tie istreli se glavil ov~ar pastir kaj evrejskite Na padnatata `rtva i pravele cere-
gi slu{nale agite i begovite od po kulite bogata{i Sabovci od Bitola. So vreme monii so skokawe i tresewe okolu `rt-
i tie vozvratile so pukawe. No, ne znaat Jankula se o`enil, ime i rodno mesto na vata. Taa ubiena `rtva ne bila nosena na
zo{to se puka. Vo samoto begawe na Jan- `enata mu zasega ne poznato. Vo famili- pogreb vo grobi{tata kaj umrenite lu|e,
kula koga go preo|al bregot kaj Dolni cu- jata na Jankula mu se rodite dve deca tuku bila pogrebuvana so nivnite cere-
cul nekolku kur{umi mu prosvirile pok- Petko i Stojan. Za vreme `enidbata na monii na mestoto kade `rtvata go polo-
raj negovata glava, tie bile slu~ajni za vnukot Nova~eski Jovan vo Marul vo 1922 `ila `ivotot pri sredbata i borbata so
Jankula vo toj moment nikoj ne znael kade godina ne do{ol vujkoto Jankula, tuku sprotivniot pol.
toj se nao|a. bratu~edot Petko. Jankula gi pre`iveal
balkanskite i prvata svetska vojna . Od Prodol`uva
Jankula se dal vo begstvo no}ta pome- toga{en den Jankula denes ima pove}e
|u selata Kanatlarci i Erekovci, oti{ol
vo s. No{pal kaj negovite vuj~evci Du-
kovci, tamu se kriel podolgo vreme, se
dodeka ne se smirila situacijata so is-
~eznatite arnautski ugi~i vo s. Marul.
Pukaweto niz Marul prestanalo, gru-
pata od reonskoto sudstvo predvodena od
selskiot na~alnik na komitetot za s. Ma-
rul Koleski Stojan vo pomo{ na Damja-
noski Veljan, vnuk od prv bratu~ed na
Damjanoski Vasil se sobrale vo ku}ata
od Vasil koja bila obezbedena so skriv-
nica i |eriz tunel koj izleguval vo kapi-
95 PISMENOSTA VO MARUL (2 DEL)
Pastirite Jankula i Krste gi doter- Tome Veljanovski koj `ivee vo pi{uva TOME VELJANOVSKI
ale utroto ovcite doma gi obavestile Geteborg vo [vedska, sobral zapisi
stopanite za nestanokot n augi~ite i za negovi potomstva vo Podmol i Prilep.
nivnoto zadremuvawe pod kameweto na i se}avawa i za pismenosta vo Raska`ale Damjanoski Riste, Jov-
Sadiwe. Ov~arite arnautski Jankula i negovoto rodno selo Marul. Vo
Krste imale nekoja sumlivost vo ~etvori- `elbata da ostanat so~uvani, ~eski Riste, Jov~eski Van|el, Jo{eski
cata ova~i indirektni u~esnici za nes- spomenite za periodot koga toj se Petre, vnuk od brat na Krste Nova~eski
tanokot na ugi~ite no {to se veli nevi- obrazuval, gi potkrepuva i so Jovan vnuk od sestra na Jankula od s.
den aramija e pogolem od kadija. Do{le i fotografii. Negovite bele{ki gi Marul dopolnile Jankuloski Ilo vnuk
zaptiite za ispituvawe na postarite no prenesuvame avtenti~no, odnosno od sin na Jankula, Mir~eski Kiro, Mir-
ni{to ne otkrile vo niv sumlivo za nes- ~eski @arko od Podmol, Taneski Krste i
tanokot na ugi~ite. onaka kako {to toj samiot gi Stoj~e od s. Marul.
pribele`uval, so site pravopisni i
Nekoj mora da gi plati ugi~ite ako ne Oroto Kucano
se otkrijat aramiite, {tetata }e treba gramati~ki propusti. vo Marul
da ja platat pastirite Jankula i Krste. Prethodno, na stranicite na
nedelnikot "Zenit" toj pi{uva{e za Istorijata za oroto Kucano e dolgo-
Po~nalo nedoverba pome|u niv dvaj- licata koi `ivotot go polo`ile za ve~na kulturna tradicija. Zapo~nala od
cata se obvinuvale eden so drug, do{lo tatkovinata, za `ivotot vo selata tragi~en nastan, so vremeto si dobilo
do polo{a rabota, raspravija i fizi~ka svoj epitet, zna~ewe. So vremeto se pret-
presmetka. Kako {to gi molzele ovcite Marul i Klepa~. vorilo vo golema kulturna veselba vo
na stragata se stepale so vedrata drve- ne{kata reka vo slu~aj od sekakov nena- igrano oro so svoi posebni taktovi. Ova
ni, smrekovi so mleko se naturile eden deen slu~aj od turskite zaptii i askerot. oro ne smo vo na{eto selo tuku se igra
so drug. Za taa nivna raspravija i fizi~- Jankula bil pomiluvan toa {to go napra- niz celata makedonska teritorija i pre-
ka presmetka, tepa~ka vesta, aber do{la vi so begstvoto go storil od strav za ne- neseno do celata zemjina topka do kade
do reonskiot komitet vo Prilep. goviot `ivot. Se doneslo odluka ~etir- ima makedonski narod i kulturni umet-
ite ugi~i da se platat po sekoja barana ni~ki dru{tva. Ova oro e ~isto makedon-
Edna ve~er od reonskoto sudstvo na cena od strana na o{tetenite stopani. sko oro i ne se igra kaj drugite balkanski
komitetot od Prilep za da se ispita Pari da se soberat od crkvite na sosed- nacionalnosti.
ovaa raspravija do{le vo Marul Stoj~e nite sela na Marul, od Podmol, Lopatica,
Mula, Riste Juruko, veljan Damjanoski Bon~e, [tavica, Malo Ruvci, zela u~est- Od najrano vreme, mo`i od pagansko
Marulec preselen vo Prilep nekoj od vo i na{ata selska crkva. Ostatokot doba ili pak od po~etokot na hristijan-
Damevci od [tavica id r. Jankula dvajca pari ako treba }e nadoknadi Esnafskiot stvoto vo zimnite denovi posle Sv.
go zele podmi{ka i go nosele pored ogra- od Prilep. Nikola do denot Vodici, Bogojavlenie
data na begot Jusuf zelenpa{a vo Sredna Vodokrst se organizirale grupi, dru{tva
reka za vo vodenicata na dolniot kraj na Od strav za nenapla}awe za ugi~ite od ma{ki pol naoble~eni maskirani so
ogradata za da go soslu{aat za slu~ajot mo`no e vlastite }e gi aktiviraat kanat- ko`uvci, kapi, {alovi, narakvici sli~ni
so nestanokot so ugi~ite. Jankula go larskite ubijci Islamovci Pardijovci
fatilo strav od nekakvo ubistvo nad kako Vev~anskiot karneval za razlika
nego i samo {to go fatile pat~eto pokraj }e pravat zasedi na U{ite, Me~koec, od nego ovie grupi naoru`ani so ubistve-
ogradata od Jusuf na gorniot kraj Jankula Sliva, Skala monski preslap }e ubivaat ni orudija sabji, bajoneti, vili, lopati,
so seta sila se oslobodil, ripnal preku nevini hristijani. Za kratko vreme pa- sekiri itn. so zapaleni fakeli, na sebe
yidot vo ogradata, po~nal da bega nakaj rite bile sobrani i po tajni kanali mu naobeseni yvonci, klopotarci, praporci
dvorot na begot Jusuf zelenpa{a. bile isplateni na o{tetenite stopani za odele hrabro bez strav vo no}no vreme za
ugi~ite. Isto taka i Zdraveski Krste bil da napravat sredba so ista takva babar-
^lenovite na sudstvoto iznenadeni osloboden od reonskoto sudstvo. ska grupa, se tepale bez milost, se dode-
od reakcijata na Jankula frlile nekolku ka ne padni nekoja `rtva od grupite.
pi{tolski istreli vo vozduhot kako Jankula se vratil vo rodnoto Podmol,
predupreduvawe do Jankula. Tie istreli se glavil ov~ar pastir kaj evrejskite Na padnatata `rtva i pravele cere-
gi slu{nale agite i begovite od po kulite bogata{i Sabovci od Bitola. So vreme monii so skokawe i tresewe okolu `rt-
i tie vozvratile so pukawe. No, ne znaat Jankula se o`enil, ime i rodno mesto na vata. Taa ubiena `rtva ne bila nosena na
zo{to se puka. Vo samoto begawe na Jan- `enata mu zasega ne poznato. Vo famili- pogreb vo grobi{tata kaj umrenite lu|e,
kula koga go preo|al bregot kaj Dolni cu- jata na Jankula mu se rodite dve deca tuku bila pogrebuvana so nivnite cere-
cul nekolku kur{umi mu prosvirile pok- Petko i Stojan. Za vreme `enidbata na monii na mestoto kade `rtvata go polo-
raj negovata glava, tie bile slu~ajni za vnukot Nova~eski Jovan vo Marul vo 1922 `ila `ivotot pri sredbata i borbata so
Jankula vo toj moment nikoj ne znael kade godina ne do{ol vujkoto Jankula, tuku sprotivniot pol.
toj se nao|a. bratu~edot Petko. Jankula gi pre`iveal
balkanskite i prvata svetska vojna . Od Prodol`uva
Jankula se dal vo begstvo no}ta pome- toga{en den Jankula denes ima pove}e
|u selata Kanatlarci i Erekovci, oti{ol
vo s. No{pal kaj negovite vuj~evci Du-
kovci, tamu se kriel podolgo vreme, se
dodeka ne se smirila situacijata so is-
~eznatite arnautski ugi~i vo s. Marul.
Pukaweto niz Marul prestanalo, gru-
pata od reonskoto sudstvo predvodena od
selskiot na~alnik na komitetot za s. Ma-
rul Koleski Stojan vo pomo{ na Damja-
noski Veljan, vnuk od prv bratu~ed na
Damjanoski Vasil se sobrale vo ku}ata
od Vasil koja bila obezbedena so skriv-
nica i |eriz tunel koj izleguval vo kapi-
