Page 7 - Неделник Зенит број 646
P. 7
FEQTON 23 april 2021 7

91 PISMENOSTA VO MARUL (2 DEL)

Tanevci Stoj~evci dr`ele do 200 ovci, Tome Veljanovski koj `ivee vo pi{uva TOME VELJANOVSKI
150 kozi i ba{ka drug sto~en fond, kravi, Geteborg vo [vedska, sobral zapisi
teliwa, kowi i magariwa. Koga `etvarite Vo na{eto vo slobodnoto zimsko vreme
Stoj~eski nautro izleguvale snopjarite se i se}avawa i za pismenosta vo sobrani doma{nite okolu ogni{teto i
vra}ale doma za odmor sobirale snopje negovoto rodno selo Marul. Vo pove}e se zboruva{e za posni i mrsni de­
kupovi o`nati od prethodnata no}. Vo 1952 `elbata da ostanat so~uvani, novi, za razni starski prikazni, za gatan­
godina Stoj~e gi zamenal dotoga{nite ora­ spomenite za periodot koga toj se ki, za rod i porod na svoite dedovci i
la so metalni sovremeni plugovi. Eden obrazuval, gi potkrepuva i so pradedovci. Taka da jas go znam rodot na
takov metalen plug za orawe bil izlo`en fotografii. Negovite bele{ki gi moite pradedovci denes moite vnuki, vnu­
za selskata slava Mala Bogorodica na prenesuvame avtenti~no, odnosno ci i nivnite potomstva pravnuki i pra­
sredseloto vo s. Marul od strana na Stoj­ vnuci. Go zapamtiv mojot pradedo Tane
~evci Tanevci. Prvata vealka za veewe onaka kako {to toj samiot gi roden po ka`uvaweto na postarite nekade
vravot `ito bila videna vo gumnoto Stoj­ pribele`uval, so site pravopisni i vo 1790 godina. Tane be{e visok ~ovek,
~esko vo 1926 godina. Koga }e nasadele `ivee{e 90 godini. Sega na{iot Tane od
snopje za vr{ewe do 250 snopje bile gazeni gramati~ki propusti. Mice e isti kako mojot pradedo re~e sta­
so {est kowi. Prethodno, na stranicite na riot dedo Stoj~e Taneski.
nedelnikot "Zenit" toj pi{uva{e za
Za negoviot mandat na vladeewe bile licata koi `ivotot go polo`ile za Jas bev osum godini Taneviot sin dedo
napraveno 12 svadbi so prvi~iwa. tatkovinata, za `ivotot vo selata mi Bo{e koxoba{ija vo Marul zapiraj}i gi
Se napravile 18 kr{tevki. Izgle­ arnautskite ov~ari idej}i si od solunsko
dani dve Stoj~evi sira~iwa Menka Marul i Klepa~.
i Riste od sestra mu Dosta ma`ena dogovoreno so vra}awe i taka bilo site vo maj za na planina i vo
kaj Zlatevci vo s. Mojno. Ovie dve {to pozajmile pari od Stoj~e mu gi vratile mestoto Dolna branenica go
negovi vnuci gi udomil vo s. Ma­ bez memele. Ovaa e vistinata za Taneski otepa, a dodeka na poljakot
kovo. Isto taka bilo napraveno Stoj~e raska`ano od pove}e postari ma­ Koleski Traj~e mu go skr{ija
{est pogrebi za vreme na negovoto rulci. Posleden raska`uva~ be{e vo 2013 palecot od rakata so pi{­
vladeewe. Koga se podelile vo godina Atanasoski Ristev Jovan 1926 ­ tolite. Od toga{ Branenicata
1942 godina se raspadnala Stoj~e­ 2014, vnuk od sin na Stoj~e Taneski od s. nikoga{ pove}e ne se brane{e.
vata imperija. Jo{eski Nikola Ga­ Marul.
labaro kako cuculist vo idejata Pored pradedo mi Tane
koga }e po~nela seidbata kaj Stoj~e Stariot dedo Stoj~e Taneski ~esto zapamtiv i drugi postari
nekoj }e mu dofrlele Nikola Stoj~e bara pati }e vika po nas decata volovar~iwata, marulski pradedovci i toa
argati za seewe, Nikola }e im odgovori elate deca muabet da pravime, da vi ka­ Damjanoski Damjan vtori, bra­
{to misli kako }e go o`nija. `uvam od minatoto od moeto detinstvo. }ata Gulaboski Riste prvi i
Utre mo`i }e umram, nema koj da ka`uva. Traj~e prvi. Grujoski Jovan
Nikola ne odi na seewe, seidbata }e Nekoe od volovar~iwata vo smea }e do­ Kurela prvi, Zdraveski Stepan Pume,
zavr{i bez Nikola. Koga }e dojdi vreme za frle{e, dedo Stoj~e ako umri{ ti, }e ni Koleski Rizo prvi, Murxeski Riste vtori
`neewe, `etva Stoj~e bara `etvari, ja ka`uva dedo Bo`in Koteski. Toga{ Stoj~e Pavleski Traj~e, Tripiskul Tale.
odbiva ponudata {to misle{e koga go se­ }e se ponasmee{e i }e re~e{e, albu}i i toj Vo moeto znaewe nekolku doma}inski
e{e. Nikola pak so volovite so pesni po mo`i da vi ka`uva kako se polni i prazni ku}i vo seloto dobija novi imiwa. Taka od
dolovite. [totuku }e zavr{i letniot pe­ luleto so tutun. Damjanovci se preimenuva Vasilovci i
riod, Nikola }e pojdi kaj Stoj~e so izgovor Kotevci. Od Gulabovci na{ite svetijovani
ne mi dostasuva edna vre}a `ito da mi Nie }e trgneme da se kikotime, da se se preimenuva vo Nikolevci, Nova~evci i
pozajmi{. Stoj~e diplomat }e odgovori, smeeme na glas i toj }e se smee so nas kako Stevanovci, od Kolevci se preimenuva Bo­
dajte mu dve vre}i }e se najdi, ne treba da znael Bo`in da go polni i prazni negovoto {evci.
go vra}a `itoto }e gi pasi godina govedata lule so tutun, Stoj~e }e zapo~ne{e so raz­ Isto taka vo moeto znaewe pove}e
i taka bilo. govorot me|u nas volovar~iwata. Vie sega hristijanski familii se iselija od Marul.
decata site u~ite pismo da pi{ite i ~i­ Ducanovci rabotea momci kaj begot Osman
Stoj~evite kopi slama i stogovi seno tate koga }e porastite da bidite }atipi. Utoski se iselija vo s. Bistrica, bitolsko
se gledale od dale~nite bitolski sela Nie vo na{eto vreme nemavme u~ili{te da po kratko vreme Ducanovci bea ubieni od
~arlite golemo i malo od Mogila, Radobor u~ime pismo nego slu{ame koga popot ~i­ Grcite i grkomanite, pre`ivea samo ku~e­
i drugi sela idele kaj tanevci za pomo{ ta{e i pee{e peanie vo crkvata. Pismo to, se vrati doma vo Marul so viewe po
slama i `ito za da ja pre`iveat surovata pove}e se u~i vo gradovite. ~ajro si gi bara{e stopanite.
zima. Otkako dojde Amdija Lazeski prilep­
Nie selskite deca znaeme da broime ~anec za poljak vo Marul Bozgevci gi
Vo 1924 godina turskite dovstoenici zatoa {to pove}eto selski deca se pas­ izbrka vo [tavica, nivnoto ku}no mesto ne
begovite Junuz Salioski i Be}ir Cacoski tir~iwa volovar~iwa ili ov~ar~iwa. Ne plateno go prisvoi, smestuva{e vo ku}ata
gi prodale ~iflisite na Taneski Stoj~e i mo`i da bidi ov~ar~e ako ne gi poznava negovi momci. Nova~e Gulaboski po izvesno
se iselile vo Izmir, Turcija. Taneskata svoite ovci na lik i ako ne se znae ovcite vreme se vseli vnatre i mestoto ostana
humanost prema `itelite vo Marul bila vo pasewe da gi broj po dve vo ~ift oded­ Nova~esko.
golema humanost, pomo{. Posle vojnata na{. Oti ovcite vo paseweto se dvi`at se Markovci so ~etirieset du{i vo niv­
1918 i 1919 godina Taneskite ov~ari ed­ razmrduvaat vo toa {to broja~ot treba da nata ku}a bea bogati hristijani vo Marul.
na{ nedelno besplatno odele po ku}i i ima precizna brzina vo broeweto. Koga }e Otkako pazarxijata doma}inot Bo{e ja
ostavale mleko prema `itelite vo ku}ata. porasti doma}in i postanuva broja~ za napravi dalaverata so |upkata prisestrata
site doma{ni potrebi, pari i esapi. Zuka od Bitola, mu go ukrade }eseto so
Isto taka vo tie krizni godini dodeka parite bra}ata Bo{e, Dime i Kote se
da se zakrepnat doma}instvata od vojnata zakaraa, se delija imotot go prodadoa
Tanevci i Stoj~evci pored nivnite sviwi, evtino na arnautino Junuz od Prizren se
krmaci hranele ekstra krmaci, gi kolele i delija. Bo{e se preseli vo s. Malo Ruvci.
mesoto go razdeluvale po ku}i niz seloto Dime se iseli vo s. Opti~ari bitolsko,
kako pomo{ neplateno za da se zakrepat Kote se iseli v s. Pletvar i postanaa
osiroma{enite `iteli marulci od vojnata. komiti. Nivnata ku}a ima ostatok od yidot
pome|u ogradite na Nikolovci i Nova~evci.
A kako najva`no {to Stoj~e potkrepil
pove}e marulci so pari da kupat zemja od Prodol`uva
turskite begovi. Parite pozajmeni bilo
   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11   12