Page 11 - Неделник Зенит број 610
P. 11
KULTURA 7 avgust 2020 11
ARHAIZMI,
TURCIZMI I
VAR VAROSANO U[TE NE[TO...
"KRE^" KRE^OSANO
Pi{man
JAZI^EN pi{uva zap i{aa tolku i tolku osnovci, ostana-
AGOL tite ostanaa nezapi{ani,,. Glupost, zar Se obidov i do nekade mo`am
Blagoja ne? da ka`am i deka uspeav, da zamis-
Iv~eski lam pi{man, roden ~ovek. Ne deka
Vo predizborna kampawa slu{avme ne sum sretnala nieden, ama poz-
So pokojniot Blagoja Korubin sme sé i se{to. Duri i nevkusni raboti. No, abavno mi be{e da ja zamislam
imale samo edna edinstvena sredba. toa neka im slu`i na ~esta na tie {to gi sredbata so eden t.n. pi{man,
Trae{e toa okolu ~etiri do pet ~asa. upotrebuvaat. ]e navedeme poraki na roden ~ovek. A, za da mo`e sred-
Go pra{uvavme za sé i se{to. Za sé {to dvajca politi~ari. ]e gi spomeneme i bata da se nare~e uspe{na, pot
ni e nejasno za jazikot. Odgovara{e nivnite imiwa - Oliver Spasovski i rebno e da se zapoznaeme so na
dost a qubezno i trpelivo. Go pra{avme Naser Ziberi. {iot sogovornik. ^ovekot be{e
dali e pravilno da se veli ,,sportski prelien so taga, kako da be{e
pregled,,. Negoviot odgovor be{e pot- Spasovski veli deka ako pobedat, nakisnat vo nekoja mra~na melan-
vrden. Veli deka e pravilno toa. Nam }e se gri`at za site gra|ani - Makedon holija na ~ie prisustvo ve}e se
ni be{e ne{to matno i nejasno so pri- cite, Albancite, Srbite, Romite, Vla naviknal. Sekojdnevieto odamna
davkata ,,sportski,,. Toa, vsu{nost, e site, Bo{wacite i site ostanati. Naser mu zdosadilo, a toj toa go manife-
pregled na sportskite nastani. Ne Ziberi go veli re~isi istoto. ]e bide stira so pasivno agresivno od
zna~i i deka emisijata ima sportski premier na Makedoncite, Albancite, nesuvawe. Toa mo`e{e da se za
karakter. Vo toa vreme be{e aktuelna Srbite, Romite, Vlasite, Bo{wacite i bele`i i vo na~inot na koj zboru-
nekakva bolest kaj govedata. Govedata za site DRUGI. va{e dodeka go vodevme razgovo-
bea ~esta tema vo mnogu TV programi. rot. Prvata molskavi~na misla
Mu velime na Korubin dali taa emisija Eve ja razlikata (jazi~na). Spasovski koja mi izleta od ustata kako
bi se vikala ,,govedski pregled,, koga veli deka }e se gri`at za site OS pra{ awe, be{e zo{to e pi{man
onaa drugata se veli ,,sportski pre- TANATI, a Ziberi veli za site DRUGI. {to se rodil, a i {to go nateralo
gled,,. Se razbira, malku na {ega, mal Normalno e da se re~e za site DRUGI, a da se popi{mani. Mora ne{to
ku navistina. Se nasmevna malku i ne za site OSTANATI. Za{to tie nikade stra{no da mu se slu~ilo, za da
re~e: ,,Ponekoga{, i gluposta stanuva ne se ostanati. I, ajde sega! Spasovski e posaka i nikoga{ da ne se rodel.
norma,,. Makedonec, a Ziberi Albanec. Spasov
ski, poveden od re~isi site Makedonci Na{ata sredba nema{e da
Sega mo{ne ~esto gi slu{ame imen- koi ja pravat istata gre{ka, ja pravi i bide celosna, ako na nea ne se
kata ,,ki~ma,, i pridavkata ,,ostanati,,. toj. priklu~e{e u{te edna interesna
Da, pogre{no upotrebeni, no mo{ne li~nost, vredna za spomnuvawe.
~esto. Pred pove}e godini eden na{ Imenkata ,,ki~ma,, i pridavkata ,,os Toa e na{iot pi{man axija (u{te
politi~ar re~e: ,,Makedonija treba da tanati,, se tolku mnogu upotrebuvani edna osobeno popularna fraza).
ja svitka ki~mata,,. Predizvika toa {to ~ovek }e pomisli deka toa e norma. ^ovekot so sebe ja nose{e i svoja-
odredeni reakcii. Pove}eto negativni. Si spomnuvame sega za odgovorot od ta prikazna, odnosno kako toa
Site {to reagiraa sakaa to~no da go Blagoja Korubin deka ponekoga{ i glu stanal popi{manet axija.
citiraat odnosniot politi~ar i redov- posta stanuva norma. Za sre}a, ovie dva
no ja koristea imenkata ,,ki~ma,,. I zbora u{te ne se oficijalna norma. Navodno, se raboti za ~orba
taka so godini. Ki~ma, pa ki~ma. Vo Nikade ne se zaregistrirani. A vaka, vo xija koj bil krajno skr`av i pora-
mnogu razgovori, vo mnogu iska`uvawa, sekojdnevnava komunikacija se dobiva di svojot skr`av{tiluk mnogu
vo mnogu televiziski emisii, pa i vo vpe~atok deka e toa najzatvrdena norma. pati trgnuval na axilak i na pola
mnogu napisi vo pe~atot, vodej}i se od ^ovek {to ne go znae makedonskiot ja pat se vra}al nazad. ^ovekot ni
`elbata za pravilna interpretacija, zik, }e si pomisli, odnosno ne }e pomis- koga{ ne oti{ol na Bo`jiot grob,
site velat ,,ki~ma,, . Porano, poneko- li deka e toa pogre{no. no narodot mu izvadil prekar i
ga{ }e go ~uevme i pravilniot zbor toa pi{man axija.
,,r'bet,,. Sega re~isi i ne sme go ~ule. Reklami! U`as! Eve edna. Imalo ne
koja boja mnogu kvalitetna. Najbela {to Na mojata zamislena sredba
Ja spomnavme i pridavkata ,,ostana- mo`e da bide. Bleskavo bela. Firmata mo`ea da í se priklu~at u{te
ti,,. Sosema pogre{no upotrebuvana. dava pari da razberat potro{uva~ite nekolku popi{maneti lu|e so svo
Nepotrebno prezemena od srpskata kolku e kvaliteten toj proizvod. Pee ite prikazni, a mojot zamislen
pridavka ,,ostali,,. Kaj sekoj ~ovek, koj akterot: ,,Mnogu qubam da kre~am, mnogu razgovor mo`e{e da potrae u{te,
barem malku se gri`i za jazikot, qubam da farbam, zo{to ne farba{ i no nekako se popi{maniv. Mo`ebi
predizvikuva smea i, u{te pove}e, re ti,,. ]e go zagubi kvalitetot belata boja nekoj drug pat.
volt. Na primer: ,,Vo u~ili{teto se ako se pee: ,,Mnogu qubam da varosuvam,
mnogu qubam da bojadisuvam, zo{to ne Pi{man e arhaizam koj po
bojadisuva{ i ti,,? Zborot ,,farba,, na teknuva od turskiot zbor pişman,
mesto (boja) e odamna ve}e zatvrden. ]e {to vo prevod zna~i ~ovek {to se
se slu~i li toa i so ,,kre~ot,,. ]e zabo- kae, koj se `ali, koj se koleba, se
ravime li da ,,varosuvame,,? U{te eden otka`uva od namerata ili se pre-
dokaz i gluposta mo`e da stane norma. domisluva.
Nina Naseska
ARHAIZMI,
TURCIZMI I
VAR VAROSANO U[TE NE[TO...
"KRE^" KRE^OSANO
Pi{man
JAZI^EN pi{uva zap i{aa tolku i tolku osnovci, ostana-
AGOL tite ostanaa nezapi{ani,,. Glupost, zar Se obidov i do nekade mo`am
Blagoja ne? da ka`am i deka uspeav, da zamis-
Iv~eski lam pi{man, roden ~ovek. Ne deka
Vo predizborna kampawa slu{avme ne sum sretnala nieden, ama poz-
So pokojniot Blagoja Korubin sme sé i se{to. Duri i nevkusni raboti. No, abavno mi be{e da ja zamislam
imale samo edna edinstvena sredba. toa neka im slu`i na ~esta na tie {to gi sredbata so eden t.n. pi{man,
Trae{e toa okolu ~etiri do pet ~asa. upotrebuvaat. ]e navedeme poraki na roden ~ovek. A, za da mo`e sred-
Go pra{uvavme za sé i se{to. Za sé {to dvajca politi~ari. ]e gi spomeneme i bata da se nare~e uspe{na, pot
ni e nejasno za jazikot. Odgovara{e nivnite imiwa - Oliver Spasovski i rebno e da se zapoznaeme so na
dost a qubezno i trpelivo. Go pra{avme Naser Ziberi. {iot sogovornik. ^ovekot be{e
dali e pravilno da se veli ,,sportski prelien so taga, kako da be{e
pregled,,. Negoviot odgovor be{e pot- Spasovski veli deka ako pobedat, nakisnat vo nekoja mra~na melan-
vrden. Veli deka e pravilno toa. Nam }e se gri`at za site gra|ani - Makedon holija na ~ie prisustvo ve}e se
ni be{e ne{to matno i nejasno so pri- cite, Albancite, Srbite, Romite, Vla naviknal. Sekojdnevieto odamna
davkata ,,sportski,,. Toa, vsu{nost, e site, Bo{wacite i site ostanati. Naser mu zdosadilo, a toj toa go manife-
pregled na sportskite nastani. Ne Ziberi go veli re~isi istoto. ]e bide stira so pasivno agresivno od
zna~i i deka emisijata ima sportski premier na Makedoncite, Albancite, nesuvawe. Toa mo`e{e da se za
karakter. Vo toa vreme be{e aktuelna Srbite, Romite, Vlasite, Bo{wacite i bele`i i vo na~inot na koj zboru-
nekakva bolest kaj govedata. Govedata za site DRUGI. va{e dodeka go vodevme razgovo-
bea ~esta tema vo mnogu TV programi. rot. Prvata molskavi~na misla
Mu velime na Korubin dali taa emisija Eve ja razlikata (jazi~na). Spasovski koja mi izleta od ustata kako
bi se vikala ,,govedski pregled,, koga veli deka }e se gri`at za site OS pra{ awe, be{e zo{to e pi{man
onaa drugata se veli ,,sportski pre- TANATI, a Ziberi veli za site DRUGI. {to se rodil, a i {to go nateralo
gled,,. Se razbira, malku na {ega, mal Normalno e da se re~e za site DRUGI, a da se popi{mani. Mora ne{to
ku navistina. Se nasmevna malku i ne za site OSTANATI. Za{to tie nikade stra{no da mu se slu~ilo, za da
re~e: ,,Ponekoga{, i gluposta stanuva ne se ostanati. I, ajde sega! Spasovski e posaka i nikoga{ da ne se rodel.
norma,,. Makedonec, a Ziberi Albanec. Spasov
ski, poveden od re~isi site Makedonci Na{ata sredba nema{e da
Sega mo{ne ~esto gi slu{ame imen- koi ja pravat istata gre{ka, ja pravi i bide celosna, ako na nea ne se
kata ,,ki~ma,, i pridavkata ,,ostanati,,. toj. priklu~e{e u{te edna interesna
Da, pogre{no upotrebeni, no mo{ne li~nost, vredna za spomnuvawe.
~esto. Pred pove}e godini eden na{ Imenkata ,,ki~ma,, i pridavkata ,,os Toa e na{iot pi{man axija (u{te
politi~ar re~e: ,,Makedonija treba da tanati,, se tolku mnogu upotrebuvani edna osobeno popularna fraza).
ja svitka ki~mata,,. Predizvika toa {to ~ovek }e pomisli deka toa e norma. ^ovekot so sebe ja nose{e i svoja-
odredeni reakcii. Pove}eto negativni. Si spomnuvame sega za odgovorot od ta prikazna, odnosno kako toa
Site {to reagiraa sakaa to~no da go Blagoja Korubin deka ponekoga{ i glu stanal popi{manet axija.
citiraat odnosniot politi~ar i redov- posta stanuva norma. Za sre}a, ovie dva
no ja koristea imenkata ,,ki~ma,,. I zbora u{te ne se oficijalna norma. Navodno, se raboti za ~orba
taka so godini. Ki~ma, pa ki~ma. Vo Nikade ne se zaregistrirani. A vaka, vo xija koj bil krajno skr`av i pora-
mnogu razgovori, vo mnogu iska`uvawa, sekojdnevnava komunikacija se dobiva di svojot skr`av{tiluk mnogu
vo mnogu televiziski emisii, pa i vo vpe~atok deka e toa najzatvrdena norma. pati trgnuval na axilak i na pola
mnogu napisi vo pe~atot, vodej}i se od ^ovek {to ne go znae makedonskiot ja pat se vra}al nazad. ^ovekot ni
`elbata za pravilna interpretacija, zik, }e si pomisli, odnosno ne }e pomis- koga{ ne oti{ol na Bo`jiot grob,
site velat ,,ki~ma,, . Porano, poneko- li deka e toa pogre{no. no narodot mu izvadil prekar i
ga{ }e go ~uevme i pravilniot zbor toa pi{man axija.
,,r'bet,,. Sega re~isi i ne sme go ~ule. Reklami! U`as! Eve edna. Imalo ne
koja boja mnogu kvalitetna. Najbela {to Na mojata zamislena sredba
Ja spomnavme i pridavkata ,,ostana- mo`e da bide. Bleskavo bela. Firmata mo`ea da í se priklu~at u{te
ti,,. Sosema pogre{no upotrebuvana. dava pari da razberat potro{uva~ite nekolku popi{maneti lu|e so svo
Nepotrebno prezemena od srpskata kolku e kvaliteten toj proizvod. Pee ite prikazni, a mojot zamislen
pridavka ,,ostali,,. Kaj sekoj ~ovek, koj akterot: ,,Mnogu qubam da kre~am, mnogu razgovor mo`e{e da potrae u{te,
barem malku se gri`i za jazikot, qubam da farbam, zo{to ne farba{ i no nekako se popi{maniv. Mo`ebi
predizvikuva smea i, u{te pove}e, re ti,,. ]e go zagubi kvalitetot belata boja nekoj drug pat.
volt. Na primer: ,,Vo u~ili{teto se ako se pee: ,,Mnogu qubam da varosuvam,
mnogu qubam da bojadisuvam, zo{to ne Pi{man e arhaizam koj po
bojadisuva{ i ti,,? Zborot ,,farba,, na teknuva od turskiot zbor pişman,
mesto (boja) e odamna ve}e zatvrden. ]e {to vo prevod zna~i ~ovek {to se
se slu~i li toa i so ,,kre~ot,,. ]e zabo- kae, koj se `ali, koj se koleba, se
ravime li da ,,varosuvame,,? U{te eden otka`uva od namerata ili se pre-
dokaz i gluposta mo`e da stane norma. domisluva.
Nina Naseska
