Page 11 - Неделник Зенит број 509
P. 11
20 juli 2018 11

"Cvet vo SLEDI ILI
amanet" PRIDRU@UVA,
- prven~e
na poete- A NE PRATI
sata
Andriana JAZI^EN pi{uva saka{ da jade{,,? Pravilnoto e ­
Risteska AGOL ,,[to saka{ ti da jade{,,? Ili ,,[to
Blagoja saka{ da jade{ ti,,? Zna~i
Poetskata zbirka ,,Cvet vo ama­ Iv~eski pra{alniot zbor pa potoa glagolot, a
net,, {to ja objavi poetesata me|u niv samo kratko zbor~e, li~nata
Andriana Risteska e nagradena na Edni od najkarakteristi~nite zamenka ,,ti,,. Vakvite gre{no
konkusrot Poetski sintezi vo belezi vo na{iot jazik se akcentot i konstruirani re~enici gi slu{ame
Bitola. Zbirkata, prven~e sodr`i 60 sintaksata. Za akcentot se znae. Na redovno na televiziite ili pak
pesna inspirirani od qubovta kon dvoslo`nite zborovi toj pa|a na prviot napi{ani na ekranot. Za golema `al,
bli`nite, no i kon tatkovinata. slog odnapred. Na trislo`nite i pove­ sme gi sre}avale i vo literaturni
}eslo`nite zborovi pa|a na tretiot tekstovi.
­Poezijata na Risteska e pre­ slog, broej}i odnazad. Kaj nas sega e
poznatliva, polna so emotiven naboj, ka{a­popara. Osobeno kaj politi~arite. A sega za edna gre{ka {to
toplina, so ne`ni ~uvstva koi od I kaj drugite, no tie ni se redovni zagri`uva. Zagri`uva od pove}e pri­
sekoj nejzin stih izviraat i se gosti na malite ekrani. Vo vrska so ~ini. Eve, prvo }e ja odbele`ime, pa
rasprsnuvaat kako od edna golema sintaksata, situacijata e u{te po­ potoa }e prokomentirame. Zavr­
qubovna fontana ~ii kapki ne mo`e izme{ana. Sintaksata se odnesuva na {uvaat vestite na edna TV. Prezen­
da gi dofatime i sobereme, bidej}i rasporedot na zborovite vo re~enicite. terot ne pozdravuva, se razbiram so
se mnogu i gi ima za site ­ veli Ile ]e se zadr`ime sega na nekoi gre{ki pogre{en pozdrav (,,Imajte prijatna
Naumov za zbirkata. {to se pravat vo pra{alnite re~enici. ve~er,,), no sega }e go ostavime toa.
Redovni, sekojdnevni i so krajna ne­ Na samoti kraj veli: ,,Pratete ne na
Risteska e ~len na Klubot na odgovornost. ]e zememe samo dva pri­ na{iot VEB portal,,. PRATETE ne.
literaturni tvorci Prilep, dobit­ mera. Mlad nau~nik dobil nagrada. Glagolot PRATI kaj nas zna~i deka
nik na pove}e nagradi za nejzinata Novinarkata go pra{uva: ,,[to za vas nekoj treba da prati ne{to. Da prati
poezija i se vbrojuva vo redot na kako mlad nau~nik, zna~i ovaa nag­ pismo, da prati poraka, da go prati
istaknatite sovremeni makedonski rada,,? Pra{alniot zbor ({to) treba deteto na u~ili{te. Srpskiot glagol
poeti. da bide vrzan so glagolot, odnosno ,,pratiti,, ima sosema drugo zna~ewe.
glagolot treba da bide vedna{ do nego. Toj se preveduva na dva na~ina ­
A jasno se gleda kolku se daleku eden ,,sledi,, i ,,pridru`uva,,. Studentot
od drug. Re~enicata treba da glasi ­ ja sledi (ne ja prati) nastavata.
,,[to zna~i za vas ovaa nagrada, kako Orkestarot go pridru`uva (ne go
mlad nau~nik,,? Ili: ,,[to zna~i za prati) peja~ot. Takvata gre{ka ja
vas, kako mlad nau~nik, ovaa nagrada,,? slu{ame mo{ne ~esto. Velime deka
No, pra{alniot zbor "{to" i glagolot zagri`uva od pove}e pri~ini. Prvo e
(vo ovoj slu~aj) ,,zna~i,, treba da bidat toa {to toj glagol nepotrebno na­
ednododrugo. Vtoriot primer (na Radio vleguva od srpskiot jazik so poinakva
Skopje) ­ ,,Kolku, spored vas, mediumite (pogre{na) upotreba. Vtoroto {to
go neguvaat literaturniot jazik,,? zagri`uva e toa {to prezenter na
Pravilno: ,,Kolku go neguvaat medi­ edna televizija se u{te ne go nau~il
umite, spored vas, makedonskiot toa. Nikoga{ i ne se obidel da pre­
literaturen jazik,,. Ili ­ ,,Kolku go bara ne{to, da pogledne vo re~­
neguvaat mediumite makedonskiot nicite. Nikade nema da go najde gla­
literaturen jazik, spored vas,,? Gla­ golot ,,prati,, so takvo zna~ewe.
golot ,,neguvaat,, treba da dojde vedna{ Tretoto ne{to koe zagri`uva, mo­
po pra{alniot zbor ,,kolku,,. Se gleda `ebi najmnogu, e toa {to i lektorot
deka me|u niv mo`e da se najde samo napravil golem previd. Glagolot
nekoe kratko zbor~e, kratka zamenska ,,prati,, vo smisla na ,,pridru`uva,,
forma, kako {to e vo slu~ajov ­ ,,go,,. ili ,,sledi,, go slu{ame od mnozina.
No na televizija ne smee taka.
Ovie gre{ki se pravat od nemis­ Lektorot da prebaruva po re~nicite.
lewe i od bukvalno preveduvawe od Toj toa treba da go znae i da ne
srpskiot jazik. Srbite bi rekle: ,,[ta dozvoluva toj zbor, toj srpski glagol,
ti ho}e{ da jede{,,? A na{ive preve­ da se koristi so vakvo zna~ewe. Za
duva~i (i ne samo tie) velat ­ ,,[to ti kraj! Srpskoto ,,prati,, na makedonski
se preveduva so ,,sledi,, ili
,,pridru`uva,,.

10 Godini so Vas ...
   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16